Παράρτημα Μακκαβαίων Δ'

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Δ

 ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Α

 1 Φιλοσοφώτατον λόγον επιδείκνυσθαι μέλλων, ει αυτοδέσποτός εστι των παθών ο ευσεβής λογισμός, συμβουλεύσαιμ' αν υμίν ορθώς, όπως προθύμως προσέχητε τη φιλοσοφία. 2 και γαρ αναγκαίος εις επιστήμην παντί ο λόγος και άλλως της μεγίστης αρετής, λέγω δη φρονήσεως, περιέχει έπαινον. 3 ει άρα των σωφροσύνης κωλυτικών παθών ο λογισμός φαίνεται επικρατείν, γαστριμαργίας τε και επιθυμίας, 4 αλλά και των της δικαιοσύνης εμποδιστικών παθών κυριεύειν αναφαίνεται, οίον κακοηθείας, και των της ανδρείας εμποδιστικών παθών, θυμού τε και πόνου και φόβου. 5 Πως ουν, ίσως είποιεν αν τινες, ει των παθών ο λογισμός κρατεί, λήθης και αγνοίας ου δεσπόζει; γελοίον επιχειρούντες λέγειν· 6 ου γαρ των εαυτού παθών ο λογισμός κρατεί, αλλά των της δικαιοσύνης και ανδρείας και σωφροσύνης και φρονήσεως εναντίων, και τούτων ουχ ωστε αυτά καταλύσαι, αλλ' ωστε αυτοίς μη είξαι. 7 πολλαχόθεν μεν ουν και αλλαχόθεν έχοιμ' αν υμίν επιδείξαι ότι αυτοκράτωρ εστί των παθών ο ευσεβής λογισμός. 8 πολύ δε πλέον τούτο αποδείξαιμι από της ανδραγαθίας των υπέρ αρετής αποθανόντων, Ελεαζάρου τε και των επτά αδελφών και της τούτων μητρός. άπαντες γαρ ούτοι τους έως θανάτου πόνους υπεριδόντες, επεδείξαντο ότι περικρατεί των παθών ο λογισμός. 10 των μεν ουν αρετών έπεστί μοι επαινείν τους κατά τούτον τον καιρόν υπέρ της καλοκαγαθίας αποθανόντας μετά της μητρός άνδρας, των δε τιμών μακαρίσαιμ' αν. 11 θαυμασθέντες γαρ εκείνοι ου μόνον υπό πάντων ανθρώπων επί τη ανδρεία και τη υπομονή, αλλά και υπό των αικισαμένων, αίτιοι κατέστησαν του καταλυθήναι την κατά του έθνους τυραννίδα, νικήσαντες τον τύραννον τη υπομονή, ωστε δι' αυτών καθαρισθήναι την πατρίδα. 12 αλλά και περί τούτου νυν αυτίκα δη λέγειν εξέσται αρξαμένω της υποθέσεως, ωσπερ είωθα ποιείν, και ούτως εις τον περί αυτών τρέψομαι λόγον δόξαν διδούς τω πανσόφω Θεω.



 13 Ζητούμεν δη τοίνυν, ει αυτοκράτωρ εστί των παθών ο λογισμός. 14 διακρίνομεν δε τι ποτέ εστι λογισμός και τι πάθος, και πόσαι παθών ιδέαι, και ει πάντων επικρατεί τούτων ο λογισμός. 15 λογισμός μεν δη τοίνυν εστί νους μετά ορθού λόγου προτιμών τον σοφίας βίον. 16 σοφία δη τοίνυν εστί γνώσις θείων και ανθρωπίνων πραγμάτων και των τούτων αιτίων. 17 αύτη δη τοίτυν εστίν η του νόμου παιδεία, δι' ης τα θεία σεμνώς και τα ανθρώπινα συμφερόντως μανθάνομεν. 18 της δε σοφίας ιδέαι καθεστήκασι τέσσαρες, φρόνησις και δικαιοσύνη και ανδρεία και σωφροσύνη· 19 κυριωτάτη δε πασών η φρόνησις, εξ ης δη των παθών ο λογισμός επικρατεί. 20 παθών δε φύσεις εισίν αι περιεκτικώταται δύο, ηδονή τε και πόνος· τούτων δε εκάτερον και περί το σώμα και περί την ψυχήν πέφυκεν. 21 πολλαί δε και περί την ηδονήν και τον πόνον παθών εισιν ακολουθίαι. 22 προ μεν ουν της ηδονής εστιν επιθυμία· μετά δε την ηδονήν χαρά. 23 προ δε του πόνου εστί φόβος, μετά δε τον πόνον λύπη. 24 θυμός δε κοινόν πάθος εστίν ηδονής και πόνου, εάν εννοηθή τις ότι αυτω περιέπεσεν. 25 εν δε τη ηδονή ένεστι και η κακοήθης διάθεσις, πολυτροπωτάτη πάντων των παθών ούσα. 26 κατά μεν την ψυχήν αλαζονεία, και φιλαργυρία και φιλοδοξία και φιλονικία, απιστία και βασκανία· 27 κατά δε το σώμα, παντοφαγία και λαιμαργία και μονοφαγία. 28 καθάπερ ουν δυοίν του σώματος και της ψυχής φυτών όντων ηδονής τε και πόνου, πολλαί τούτων των φυτών εισι παραφυάδες, 29 ων εκάστην ο παγγέωργος λογισμός περικαθαίρων τε και αποκνίζων και περιπλέκων και επάρδων και πάντα τρόπον μεταχέων εξημεροί τας των ηθών και παθών ύλας. 30 ο γαρ λογισμός των μεν αρετών εστιν ηγεμών, των δε παθών αυτοκράτωρ.

 Επιθεωρείτε τοίνυν πρώτον δια των κωλυτικών της σωφροσύνης έργων, ότι αυτοδέσποτός εστι των παθών ο λογισμός. 31 σωφροσύνη δη τοίνην εστίν επικράτεια των επιθυμιών, 32 των δε επιθυμιών αι μεν εισι ψυχικαί, αι δε σωματικαί, και τούτων αμφοτέρων ο λογισμός επικρατείν φαίνεται. 33 επεί πόθεν κινούμενοι προς τας απειρημένας τροφάς αποστρεφόμεθα τας εξ αυτών ηδονάς; ουχ ότι δύναται των ορέξεων επικρατείν ο λογισμός; εγώ μεν οίμαι. 34 τοιγαρούν ενύδρων επιθυμούντες και ορνέων και τετραπόδων και παντοίων βρωμάτων των απηγορευμένων ημίν κατά τον νόμον απεχόμεθα δια την του λογισμού επικράτειαν. 35 ανέχεται γαρ τα

 των ορέξεων πάθη υπό του σώφρονος νοός ανακαμπτόμενα, και φιμούται πάντα τα του σώματος κινήματα του λογισμού.

 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Δ

 ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Β

 1 Και τι θαυμαστόν; ει αι της ψυχής επιθυμίαι προς την του κάλλους μετουσίαν ακυρούνται; 2 ταύτη γούν ο σώφρων Ιωσήφ επαινείται, ότι τω λογισμω και τη διανοία περιεκράτησε της ηδυπαθείας. 3 νέος γαρ ων και ακμάζων προς συνουσιασμόν ηκύρωσε τω λογισμω τον των παθών οίστρον. 4 ου μόνον δε την της ηδυπαθείας οιστρηλασίαν επικρατείν ο λογισμός φαίνεται, αλλά και πάσης επιθυμίας. 5 λέγει γούν ο νόμος· ουκ επιθυμήσεις την γυναίκα του πλησίον σου ουδέ όσα τω πλησίον σου εστίν. 6 καίτοι ότε μη επιθυμείν ημάς είρηκεν ο νόμος, πολύ πλέον πείσαιμ' αν υμάς ότι των επιθυμιών κρατείν δύναται ο λογισμός. - ΄Ωσπερ και των κωλυτικών της δικαιοσύνης παθών· 7 επεί τίνα τρόπον μονοφάγος τις ων το ήθος και γαστρίμαργος και μέθυσος μεταπαιδεύεται, ει μη δήλον ότι κύριός εστι των παθών ο λογισμός; 8 αυτίκα γούν τω νόμω πολιτευόμενος, καν φιλάργυρός τις ή, βιάζεται τον εαυτού τρόπον τοις δεομένοις δανείζων χωρίς τόκων, και το δάνειον των εβδομάδων ενστασών χρεοκοπούμενος. 9 καν φειδωλός τις ή, υπό του νόμου κρατείται δια τον λογισμόν μήτε επικαρπολογούμενος τους αμητούς μήτε επιρρωγολογούμενος τους αμπελώνας. - Και επί των ετέρων έστιν επιγνώναι τούτο, ότι των παθών εστιν ο λογισμός κρατών. 10 ο γαρ νόμος και της προς γονείς ευνοίας κρατεί μη καταπροδιδούς την αρετήν δι' αυτούς 11 και της προς γαμετήν φιλίας επικρατεί δια παρανομίαν αυτήν απελέγχων. 12 και της τέκνων φιλίας κυριεύει δια κακίαν αυτά κολάζων και της φίλων συνηθείας δεσπόζει δια πονηρίαν αυτούς εξελέγχων. 13 και μη νομίσητε παράδοξον είναι, όπου γε και έχθρας ο λογισμός επικρατείν δύναται δια τον νόμον, 14 μήτε δενδροτομών τα ήμερα των πολεμίων φυτά, τα δε των εχθρών τοις απολέσασι διασώζων και τα πεπτωκότα συνεγείρων.

 15 Και των βιαιοτέρων δε παθών επικρατείν ο λογισμός φαίνεται, φιλαρχίας και κενοδοξίας και αλαζονείας και μεγαλαυχίας και βασκανίας. 16 πάντα γαρ ταύτα τα κακοήθη πάθη ο σώφρων νους εις αγαθόν προτρέπων απωθείται και βιάζεται, ωσπερ και τον θυμόν· και γαρ τούτου δεσπόζει. 17 θυμούμενός γε τοι Μωσής κατά Δαθάν και Αβειρών ου θυμω τι κατ' αυτών εποίησεν, αλλά λογισμω τον θυμόν διήτησεν. 18 δυνατός γαρ ο σώφρων νους, ως έφην, κατά των παθών αριστεύσαι και τα μεν αυτών μεταθείναι, τα δε και ακυρώσαι. 19 επεί διατί ο πάνσοφος ημών πατήρ Ιακώβ τους περί Συμεών και Λευϊν αιτιάται, μη λογισμω τους Σικιμίτας εθνηδόν αποσφάξαντας λέγων· επικατάρατος ο θυμός αυτών; 20 ει μη γαρ εδύνατο του θυμού ο λογισμός κρατείν, ουκ αν είπεν ούτως. 21 οπηνίκα γαρ ο Θεός τον άνθρωπον κατεσκεύασε, τα πάθη αυτού και τα ήθη περιεφύτευσεν. 22 ηνίκα δε επί πάντων τον ιερόν ηγεμόνα νουν δια των ένδον αισθητηρίων ενεθρόνισε, 23 και τούτω νόμον έδωκε, καθ' ον πολιτευόμενος βασιλεύσει βασιλείαν σώφρονά τε και δικαίαν και αγαθήν και ανδρείαν. - 24 Πως ουν, είποι τις αν, ει των παθών ο λογισμός κρατεί, λήθης και αγνοίας ου κρατεί;

 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Δ

 ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Γ

 1 Εστι δε κομιδή γελοίος ο λόγος· ου γαρ των εαυτού παθών ο λογισμός επικρατείν φαίνεται, αλλά των σωματικών. 2 οίον επιθυμίαν τις ου δύναται εκκόψαι ημών, αλλά μη δουλωθήναι τη επιθυμία δύναται ο λογισμός παρασχέσθαι. 3 θυμόν τις ου δύναται εκκόψαι ημών της ψυχής, αλλά τω θυμω δυνατόν τον λογισμόν βοηθήσαι. 4 κακοήθειάν τις ημών ου δύναται εκκόψαι, αλλά το μη καμφθήναι τη κακοηθεία δύναιτ' αν ο λογισμός συμμαχήσαι. 5 ου γαρ εκριζωτής των παθών ο λογισμός εστιν, αλλ' ανταγωνιστής. - 6 έστι γούν τούτο δια της Δαυίδ του βασιλέως δίψης σαφέστερον επιλογίσασθαι. 7 επεί γαρ δι' όλης ημέρας προσβαλών τοις αλλοφύλοις ο Δαυίδ πολλούς αυτών απέκτεινε μετά των του έθνους στρατιωτών, 8 τότε δε γενομένης εσπέρας, ιδρών και σφόδρα κεκμηκώς, επί την βασίλειον σκηνήν ήλθε, περί ην ο πας των προγόνων στρατός εστρατοπεδεύκει. 9 οι μεν ουν άλλοι πάντες επί το δείπνον ήσαν, 10 ο δε βασιλεύς ως μάλιστα διψών, καίπερ αφθόνους έχων πηγάς, ουκ ηδύνατο δι' αυτών ιάσασθαι την δίψαν, 11 αλλά τις αυτών αλόγιστος επιθυμία του παρά τοις πολεμίοις ύδατος επιτείνουσα συνέφρυγε και λύουσα κατέφλεγεν. 12 όθεν των υπασπιστών επί τη του βασιλέως επιθυμία σχετλιαζόντων, δύο νεανίσκοι στρατιώται καρτεροί καταιδεσθέντες την του βασιλέως επιθυμίαν, τας παντευχίας καθωπλίσαντο και κάλπην λαβόντες υπερέβησαν τους των πολεμίων χάρακας, 13 και λαθόντες τους των πυλών ακροφύλακας, διεξήεσαν ανερευνώμενοι κατά παν το των πολεμίων στρατόπεδον. 14 και ανευράμενοι την πηγήν, εξ αυτής θαρραλέως εγέμισαν τω βασιλεί το ποτόν. 15 ο δε καίπερ τω δίψει διαπυρούμενος, ελογίσατο πάνδεινον είναι κίνδυνον τη ψυχή λογισθέν ισοδύναμον ποτόν αίματι· 16 όθεν αντιθείς τη επιθυμία τον λογισμόν έσπεισε το πόμα τω Θεω, 17 δυνατός γαρ ο σώφρων νους, ως έφην, νικήσαι τας των παθών ανάγκας 18 και σβέσαι τας των οίστρων φλεγμονάς και τας των σωμάτων αλγηδόνας καθ' υπερβολήν ούσας καταπαλαίσαι και τη καλοκαγαθία του λογισμού αποπτύσαι πάσας τας των παθών επικρατείας. - 19 Ήδη δε και ο καιρός ημάς καλεί επί την απόδειξιν της θεωρίας του σώφρονος λογισμού. - 20 Επειδή γαρ βαθείαν ειρήνην δια την ευνομίαν οι πατέρες ημών είχον και έπραττον καλώς, ωστε και τον της Ασίας βασιλέα Σέλευκον και τον Νικάνορα και χρήματα εις την ιερουργίαν αυτοίς αφορίσαι και την πολιτείαν αυτών αποδέχεσθαι, 21 τότε δη τινες προς την κοινήν νεωτερίσαντες ομόνοιαν πολυτρόποις εχρήσαντο συμφοραίς.

 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Δ

 ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Δ

 1 Σίμων γαρ τις προς Ονίαν αντιπολιτευόμενος τον ποτε την αρχιερωσύνην έχοντα δια βίου, καλόν και αγαθόν άνδρα, επειδή πάντα τρόπον διαβάλλων υπέρ του έθνους ουκ ίσχυσε κακώσαι, φυγάς ώχετο την πατρίδα προδώσων. 2 όθεν ήκων προς Απολλώνιον, τον Συρίας τε και Φοινίκης και Κιλικίας στρατηγόν, έλεγεν· εύνους ων τοις του βασιλέως πράγμασιν ήκω 3 μηνύσων πολλάς ιδιωτικών χρημάτων μυριάδας εν τοις Ιεροσολύμων γαζοφυλακίοις τεθησαυρίσθαι τοις ιεροίς μη επικοινωνούσας, και προσήκειν ταύτα Σελεύκω τω βασιλεί. 4 τούτων δε έκαστα γνούς ο Απολλώνιος, τον μεν Σίμωνα της εις τον βασιλέα κηδεμονίας επαινεί, προς δε τον Σέλευκον αναβάς κατεμήνυσε τον των χρημάτων θησαυρόν. 5 και λαβών την περί αυτόν εξουσίαν ταχύ εις την πατρίδα ημών μετά του καταράτου Σίμωνος και βαρυτάτου στρατού ανέβη 6 και προσελθών ταις του βασιλέως εντολαίς ήκειν έλεγεν, όπως τα ιδιωτικά του γαζοφυλακίου λάβοι χρήματα. 7 και του έθνους προς τον λόγον σχετλιάζοντος αντιλέγοντός τε, πάνδεινον είναι νομίσαντες, ει οι τας παρακαταθήκας πιστεύσαντες τω ιερω θησαυρω στερηθήσονται, ως οίόν τε ην, εκώλυον. 8 μετά απειλών δε ο Απολλώνιος απήει εις το ιερόν. 9 των δε ιερέων μετά γυναικών και παιδίων εν τω ιερω ικετευσάντων τον Θεόν υπερασπίσαι του ιερού καταφρονουμένου τόπου 10 ανιόντος τε μετά καθωπλισμένης της στρατιάς του Απολλωνίου προς την των χρημάτων αρπαγήν, ουρανόθεν έφιπποι προυφάνησαν άγγελοι περιαστράπτοντες τοις όπλοις και πολύν αυτοίς φόβον τε και τρόμον ενιέντες. 11 καταπεσών γε τοι ημιθανής ο Απολλώνιος επί τον πάμφυλον του ιερού περίβολον τας χείρας εξέτεινεν εις τον ουρανόν, και μετά δακρύων τους Εβραίους παρεκάλει, όπως περί αυτού ευξάμενοι τον επουράνιον εξευμενίσωνται στρατόν. 12 έλεγε γαρ ημαρτηκώς ωστε και αποθανείν άξιος υπάρχειν πάσί τε ανθρώποις υμνήσειν σωθείς την του ιερού τόπου μακαριότητα. 13 τούτοις υπαχθείς τοις λόγοις Ονίας ο αρχιερεύς, καίπερ άλλως ευλαβηθείς, μήποτε νομίσειεν ο βασιλεύς Σέλευκος εξ ανθρωπίνης επιβουλής και μη θείας δίκης ανηρήσθαι τον Απολλώνιον, ηύξατο περί αυτού. 14 και ο μεν παραδόξως διασωθείς ώχετο δηλώσων τω βασιλεί τα συμβάντα αυτω. - 15 Τελευτήσαντος δε Σελεύκου του βασιλέως διαδέχεται την αρχήν ο υιος αυτού Αντίοχος Επιφανής, ανήρ υπερήφανος και δεινός, 16 ος καταλύσας τον Ονίαν της αρχιερωσύνης, Ιάσονα τον αδελφόν αυτού κατέστησεν αρχιερέα, συνθέμενον δώσειν, 17 ει επιτρέψειεν αυτω την αρχήν, κατ' ενιαυτόν τρισχίλια εξακόσια εξήκοντα τάλαντα. 18 ο δε επέτρεψεν αυτω και αρχιεράσθαι και του έθνους αφηγείσθαι. 19 ος και εξεδιήτησε των Ιουδαίων το έθνος και εξεπολίτευσεν επί πάσαν παρανομίαν 20 ωστε μη μόνον επ' αυτη τη άκρα της πατρίδος ημών γυμνάσιον κατασκευάσαι, αλλά και καταλύσαι την του ιερού κηδεμονίαν. 21 εφ' οίς αγανακτήσασα η θεία δίκη αυτόν αυτοίς τον Αντίοχον επολέμωσεν. 22 επειδή γαρ πολεμών ην κατ' Αίγυπτον Πτολεμαίω, ήκουσέ τε ότι φήμης διαδοθείσης περί του τεθνάναι αυτόν, ως ένι μάλιστα χαίροιεν οι Ιεροσολυμίται, ταχέως επ' αυτούς ανέζευξεν, 23 και ως επόρθησεν αυτούς, δόγμα έθετο όπως, ει τινες αυτών φάνοιεν τω πατρίω πολιτευόμενοι νόμω, θάνοιεν. 24 και επεί κατά μηδένα τρόπον ίσχυε καταλύσαι δια των δογμάτων την του έθνους εύνοιαν, 25 αλλά πάσας τας εαυτού απειλάς και τιμωρίας εώρα καταλυομένας, ωστε και γυναίκας, ότι περιέτεμον τα παιδία, μετά των βρεφών κατακρημνισθήναι προειδυίας ότι τούτο πείσονται· 26 επεί ουν τα δόγματα αυτού κατεφρονείτο υπό του λαού, αυτός δια βασάνων ένα έκαστον του έθνους ηνάγκαζε μιαρών απογευομένους τροφών εξόμνυσθαι τον Ιουδαϊσμόν.

 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Δ

 ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ε

 1 Προκαθίσας γε τοι μετά των συνέδρων ο τύραννος Αντίοχος επί τινος υψηλού τόπου και των στρατευμάτων αυτω ενόπλων κυκλόθεν παρεστηκότων, παρεκέλευε τοις δορυφόροις 2 ένα έκαστον των Εβραίων επισπάσθαι, και κρεών υείων και ειδωλοθύτων αναγκάζειν απογεύεσθαι· 3 ει δε τινες μη θελήσειαν μιαροφαγήσαι, τούτους τροχισθέντας αναιρεθήναι. 4 πολλών δε συναρπασθέντων εις πρώτος εκ της αγέλης Εβραίος ονόματι Ελεάζαρος, το γένος ιερεύς, την επιστήμην νομικός, και την ηλικίαν προήκων και πολλοίς των περί τον τύραννον δια την ηλικίαν γνώριμος, παρήχθη πλησίον αυτού. - 5 Και αυτόν ιδών ο Αντίοχος έφη· 6 εγώ πριν άρξασθαι των κατά σου βασάνων, ω πρεσβύτα, συμβουλεύσαιμ' αν σοι ταύτα, όπως απογευσάμενος των υείων σώζοιο· αιδούμαι γαρ σου την ηλικίαν και την πολιάν, ην μετά τοσούτον έχων χρόνον ου μοι δοκείς φιλοσοφείν τη Ιουδαίων χρώμενος θρησκεία. 7 διατί γαρ της φύσεως κεχαρισμένης καλλίστην την τούδε του ζώου σαρκοφαγίαν βδελύττη; 8 και γαρ ανόητον τούτο δοκεί, το μη απολαύειν των χωρίς ονείδους ηδέων, και άδικον αποστρέφεσθαι τας της φύσεως χάριτας. 9 συ δε μοι και ανοητότερον ποιήσειν δοκείς, ει κενοδοξών περί το αληθές έτι καμού καταφρονήσεις επί τη ιδία τιμωρία. 10 ουκ εξυπνώσεις από της φλυάρου φιλοσοφίας υμών 11 και αποσκεδάσεις των λογισμών σου τον λήρον και άξιον της ηλικίας αναλαβών νουν φιλοσοφήσεις την του συμφέροντος αλήθειαν 12 και προσκυνήσας μου την φιλάνθρωπον παρηγορίαν οικτειρήσεις το σεαυτού γήρας; 13 και γαρ ενθυμήθητι, ως ει και τις εστι τήσδε της υμών θρησκείας εποπτική δύναμις, συγγνωμονήσει αν σοι επί πάση τη δι' ανάγκην γινομένη παρανομία. - 14 Τούτον τον τρόπον επί την έκθεσμον σαρκοφαγίαν εποτρύνοντος του τυράννου, λόγον ήτησεν ο Ελεάζαρος 15 και λαβών του λέγειν εξουσίαν ήρξατο δημηγορείν ούτως· 16 ημείς, Αντίοχε, θείω πεπεισμένοι νόμω πολιτεύεσθαι ουδεμίαν ανάγκην βιαιοτέραν είναι νομίζομεν της προς τον νόμον ημών ευπειθείας· 17 διό δη κατ' ουδένα τρόπον παρανομείν αξιούμεν. 18 καίτοι ει κατά αλήθειαν μη ην ο νόμος ημών, ως συ υπολαμβάνεις, θείος, (άλλως δε νομίζομεν αυτόν είναι θείον) ουδέ ούτως εξόν ημίν ην την επί τη ευσεβεία δόξαν ακυρώσαι. 19 μη μικράν ουν είναι νομίσης ταύτην, ει μιαροφαγήσαιμεν, αμαρτίαν· 20 το γαρ εν μικροίς και εν μεγάλοις παρανομείν ισοδύναμόν εστιν, 21 δι' εκατέρου γαρ ως ομοίως ο νόμος υπερηφανείται. 22 χλευάζεις δε ημών την φιλοσοφίαν, ωσπερ ου μετά ευλογιστίας εν αυτη βιούντων· 23 σωφροσύνην τε γαρ ημάς εκδιδάσκει ωστε πασών των ηδονών και επιθυμιών κρατείν και ανδρείαν εξασκείν, ωστε πάντα πόνον εκουσίως υπομένειν 24 και δικαιοσύνην παιδεύει ωστε δια πάντων των ηθών ισονομείν και ευσέβειαν εκδιδάσκει, ωστε μόνον τον όντα Θεόν σέβειν μεγαλοπρεπώς. 25 διό ου μιαροφαγούμεν· πιστεύοντες γαρ Θεού καθεστάναι τον νόμον οίδαμεν ότι κατά φύσιν ημίν συμπαθεί νομοθετών ο του κόσμου κτίστης· 26 και τα μεν οικειωθησόμενα ημών ταις ψυχαίς επέτρεψεν εσθίειν. τα δε εναντιωθησόμενα εκώλυσε σαρκοφαγείν. 27 τυραννικόν δε ου μόνον αναγκάζειν ημάς παρανομείν, αλλά και εσθίειν, όπως τη εχθίστη ημών μιαροφαγία ταύτη έτι εγγελάσης. 28 αλλ' ου γελάσεις κατ' εμού τούτον τον γέλωτα, ούτε τους ιερούς των προγόνων περί του φυλάξαι τον νόμον όρκους ου παρήσω, 29 ουδ' αν εκκόψειάς μου τα όμματα και τα σπλάγχνα μου τήξειας. 30 ουχ ούτως ειμί γέρων εγώ και άνανδρος ωστε μοι δια την ευσέβειαν μη νεάζειν τον λογισμόν. 31 προς ταύτα τροχούς ευτρέπιζε και το πυρ εκφύσα σφοδρότερον. 32 ουχ ούτως οικτείρομαι το εμαυτού γήρας ωστε με δι' εμαυτού τον πάτριον καταλύσαι νόμον. 33 ου ψεύσομαί σε, παιδευτά νόμε, ουδέ φεύξομαί σε ουδ' εξομούμαί σε, φίλη εγκράτεια, 34 ουδέ καταισχυνώ σε, φιλόσοφε λόγε, ουδέ εξαρνήσομαί σε, ιερωσύνη τιμία και νομοθεσίας επιστήμη· 35 ουδέ μιανείς μου το σεμνόν γήρως στόμα ουδέ νομίμου βίου ηλικίαν. 36 αγνόν δε με οι πατέρες προσδέξονται μη φοβηθέντα σου τας μέχρι θανάτου ανάγκας. 37 ασεβών μεν γαρ τυραννήσεις, των δε εμών περί της ευσεβείας λογισμών ούτε δια λόγων δεσπόσεις ούτε δι' έργων.

 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Δ

 ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΣΤ

 1 Τούτον τον τρόπον αντιρρητορεύσαντα ταις του τυράννου παρηγορίαις, παραστάντες οι δορυφόροι πικρώς έσυραν επί τα βασανιστήρια τον Ελεάζαρον. 2 και πρώτον μεν περιέδυσαν τον γηραιόν εγκοσμούμενον τη περί την ευσέβειαν ευσχημοσύνη· 3 έπειτα περιαγκωνίσαντες εκατέρωθεν μάστιξι κατήκιζον· 4 πείσθητι ταις του βασιλέως εντολαίς, ετέρωθεν κήρυκος επιβοώντος. 5 ο δε μεγαλόφρων και ευγενής ως αληθώς Ελεάζαρος, ωσπερ εν ονείρω βασανιζόμενος κατ' ουδένα τρόπον μετετρέπετο, 6 αλλά υψηλούς ανατείνας εις τον ουρανόν τους οφθαλμούς απεξαίνετο ταις μάστιξι τας σάρκας ο γέρων και κατερρείτο τω αίματι 7 και τα πλευρά κατετιτρώσκετο, και πίπτων εις το έδαφος από του μηκέτι φέρειν το σώμα τας αλγηδόνας, ορθόν είχε και ακλινή τον λογισμόν. 8 Λάξ γε τοι των πικρών τις δορυφόρων εις τους κενεώνας εναλλόμενος έτυπτεν, όπως εξανίσταιτο πίπτων. 9 ο δε υπέμεινε τους πόνους και περιεφρόνει της ανάγκης 10 και διεκαρτέρει τους αικισμούς, και καθάπερ γενναίος αθλητής τυπτόμενος ενίκα τους βασανίζοντας ο γέρων· 11 ιδρών γε τοι το πρόσωπον και επασθμαίνων σφοδρώς και υπ' αυτών των βασανιζόντων εθαυμάζετο επί τη ευψυχία. - 12 Οθεν τα μεν ελεούντες τα του γήρως αυτού, 13 τα δε εν συμπαθεία της συνηθείας όντες, τα δε εν θαυμασμω της καρτερίας προσιόντες αυτω τινές των του βασιλέως έλεγον· 14 τι τοις κακοίς τούτοις σεαυτόν αλογίστως απόλεις, Ελεάζαρε; 15 ημείς μεν τοι των υψημένων σοι βρωμάτων παραθήσομεν, συ δε υποκρινόμενος των υείων απογεύεσθαι, σώθητι. - 16 Και ο Ελεάζαρος, ωσπερ πικρότερον δια της συμβουλίας αικισθείς, ανεβόησε· 17 μη ούτως κακώς φρονήσαιμεν οι Αβραάμ παίδες ωστε μαλακοψυχήσαντας απρεπές ημίν δράμα υποκρίνασθαι. 18 και γαρ αλόγιστον, ει προς αλήθειαν ζήσαντες τον μέχρι γήρως βίον και την επ' αυτω δόξαν νομίμως φυλάξαντες, 19 νυν μεταβαλοίμεθα και αυτοί μεν ημείς γενοίμεθα τοις νέοις ασεβείας τύπος, ίνα παράδειγμα γενώμεθα της μιαροφαγίας. 20 αισχρόν δε ει επιβιώσωμεν ολίγον χρόνον και τούτον καταγελώμενοι προς απάντων επί δειλία, 21 και υπό μεν του τυράννου καταφρονηθώμεν ως άνανδροι, τον δε θείον ημών νόμον μέχρι θανάτου μη προασπίσαιμεν. 22 προς ταύτα υμείς μεν, ω Αβραάμ παίδες, ευγενώς υπέρ της ευσεβείας τελευτάτε. 23 οι δε του τυράννου δορυφόροι, τι μέλλετε; - 24 Πρός τας ανάγκας ούτως μεγαλοφρονούντα αυτόν ιδόντες και μηδέ προς τον οικτριρμόν αυτών μεταβαλλόμενον επί το πυρ αυτόν ήγαγον. 25 ένθα δια κακοτέχνων οργάνων καταφλέγοντες αυτόν υπέρριπτον και δυσώδεις χυλούς εις τους μυκτήρας αυτού κατέχεον. 26 ο δε μέχρι των οστέων ήδη κατακεκαυμένος και μέλλων λιποθυμείν ανέτεινε τα όμματα προς τον Θεόν και είπεν· 27 συ οίσθα, Θεέ, παρόν μοι σώζεσθαι, βασάνοις καυστικαίς αποθνήσκω δια τον νόμον. 28 τοιγαρούν ίλεως γενού τω έθνει σου αρκεσθείς τη ημετέρα υπέρ αυτών δίκη. 29 καθάρσιον αυτών ποίησον το εμόν αίμα και αντίψυχον αυτών λαβέ την εμήν ψυχήν. 30 και ταύτα ειπών ο ιερός ανήρ ευγενώς ταις βασάνοις εναπέθανε 31 και μέχρι των του θανάτου βασάνων αντέστη τω λογισμω δια τον νόμον. - Ομολογουμένως ουν δεσπότης εστί των παθών ο ευσεβής λογισμός. 32 ει γαρ τα πάθη του λογισμού κεκρατήκει, τούτοις αν απέδομεν την της επικρατείας μαρτυρίαν· 33 νυνί δε του λογισμού τα πάθη νικήσαντος, αυτω προσηκόντως την της ηγεμονίας προσνέμομεν εξουσίαν. 34 και δίκαιόν εστιν ομολογείν ημάς το κράτος είναι του λογισμού. όπου γε και των έξωθεν αλγηδόνων επικρατεί, 35 επεί και γελοίον· και ου μόνον των αλγηδόνων επιδείκνυμι κεκρατηκέναι τον λογισμόν, αλλά και των ηδονών κρατείν, και μηδέν αυταίς υπείκειν.

 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Δ

 ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ζ

 1 Ωσπερ γαρ άριστος κυβερνήτης ο του πατρός ημών Ελεαζάρου λογισμός πηδαλιουχών την της ευσεβείας ναύν εν τω των παθών πελάγει 2 και καταικιζόμενος ταις του τυράννου απειλαίς και καταντλούμενος ταις των βασάνων τρικυμίαις, 3 κατ' ουδένα τρόπον μετέτρεψε τους της ευσεβείας οίακας, έως ου έπλευσεν επί τον της αθανάτου νίκης λιμένα. 4 ουχ ούτως πόλις πολλοίς και ποικίλοις μηχανήμασιν αντέσχε ποτέ πολιορκουμένη, ως ο πανάγιος Ελεάζαρος· την ιεράν ψυχήν αικισμοίς τε και στρέβλαις πυρπολούμενος ενίκησε τους πολιορκούντας δια τον υπερασπίζοντα της ευσεβείας λογισμόν. 5 ωσπερ γαρ πρόκρημνον άκραν την εαυτού διάνοιαν ο πατήρ Ελεάζαρος εκτείνας, περιέκλασεν τους επιμαινομένους των παθών κλύδωνας. 6 ω άξιε της ιερωσύνης ιερεύ, ουκ εμίανας τους ιερούς οδόντας ουδέ την θεοσέβειαν και καθαρισμόν νόμιμον χωρήσασαν γαστέρα εκοινώνησας μιαροφαγία. 7 ω σύμφωνε νόμου και φιλόσοφε θείου βίου. 8 τοιούτους δη δεί είναι τους ιερουργούντας τον νόμον ιδίω αίματι και γενναίω ιδρώτι τοις μέχρι θανάτου πάθεσιν υπερασπίζοντας. 9 συ πάτερ, την ευνομίαν ημών δια των υπομονών εις δόξαν εκύρωσας και την αγιστείαν σεμνολογήσας ου κατέλυσας και δια των έργων επιστοποίησας τους της θείας φιλοσοφίας λόγους, 10 ω βασάνων βιαιότερε γέρον, και πυρός ευτονώτερε πρεσβύτα, και παθών μέγιστε βασιλεύ Ελεάζαρε. 11 ωσπερ γαρ ο πατήρ Ααρών τω θυμιατηρίω καθωπλισμένος δια του εθνοπλήθους επιτρέχων τον εμπυριστήν ενίκησεν άγγελον, 12 ούτως ο Ααρωνίδης Ελεάζαρος δια του πυρός υπερτηκόμενος ου μετετράπη τον λογισμόν. 13 καίτοι το θαυμασιώτατον, γέρων ων, λελυμένων μεν ήδη των του σώματος τόνων, περικεχαλασμένων δε των σαρκών, κεκμηκότων δε και των νεύρων, ανενέασε 14 τω πνεύματι δια του λογισμού και τω ισακίω λογισμω την πολυκέφαλον στρέβλαν ηκύρωσεν. 15 ω μακαρίου γήρως και σεμνής πολιάς και βίου νομίμου, ον πιστή θανάτου σφραγίς ετελείωσεν. 16 ει δε τοίνυν γέρων ανήρ των μέχρι θανάτου βασάνων περιεφρόνησε δι' ευσέβειαν, ομολογουμένως ηγεμών εστι των παθών ο ευσεβής λογισμός.

 17 Ίσως δ' αν είποιέν τινες· των παθών ου πάντες περικρατούσιν, ότι ουδέ πάντες φρόνιμον έχουσι τον λογισμόν. 18 αλλ' όσοι ευσεβείας προνοούσιν εξ όλης καρδίας, ούτοι μόνοι δύνανται κρατείν των της σαρκός παθών, 19 πιστεύοντες, ότι Θεω ουκ αποθνήσκουσιν, ωσπερ ουδέ οι πατριάρχαι ημών Αβραάμ, Ισαάκ, Ιακώβ, αλλά ζώσι τω Θεω. 20 ουδέν ουν εναντιούται το φαίνεσθαί τινας παθοκρατείσθαι δια τον ασθενή λογισμόν. 21 επεί τις προς όλον τον της φιλοσοφίας κανόνα ευσεβώς φιλοσοφών 22 και πεπιστευκώς Θεω και ειδώς ότι το δια την αρετήν πάντα πόνον υπομένειν μακάριόν εστιν, ουκ αν περικρατήσειεν των παθών δια την θεοσέβειαν; 23 μόνος γαρ ο σοφός και σώφρων ανδρείός εστι των παθών κύριος.

 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Δ

 ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Η

 1 Δια τούτό γε τοι και μειρακίσκοι τω της ευσεβείας λογισμω φιλοσοφούντες χαλεπωτέρων βασανιστηρίων επεκράτησαν. 2 επειδή γαρ κατά την πρώτην πείραν ενικήθη περιφανώς ο τύραννος μη δυνηθείς αναγκάσαι γέροντα μιαροφαγήσαι, τότε δη σφόδρα περιπαθώς εκέλευσεν άλλους εκ της ηλικίας των Εβραίων αγαγείν, και ει μεν μιαροφαγήσαιεν, απολύειν φαγόντας, ει δε αντιλέγοιεν, πικρότερον βασανίζειν. 3 ταύτα διαταξαμένου του τυράννου, παρήσαν αγόμενοι μετά γηραιάς μητρός επτά αδελφοί, καλοί τε και αιδήμονες και γενναίοι και εν παντί χαρίεντες. 4 ους ιδών ο τύραννος καθάπερ εν χορω περιέχοντας μέσην την μητέρα, ήσθη επ' αυτοίς και της ευπρεπείας εκπλαγείς και της ευγενείας, προσεμειδίασεν αυτοίς και πλησίον καλέσας έφη. 5 ω νεανίαι, φιλοφρόνως εγώ καθ' ενός εκάστου υμών θαυμάζω, το κάλλος και το πλήθος τοσούτων αδελφών υπερτιμών, ου μόνον συμβουλεύω μη μανήναι την αυτήν τω προβασανισθέντι γέροντι μανίαν, αλλά και παρακαλώ συνείξαντάς μου τη συμβουλία της εμής απολαύσαι φιλίας· 6 δυναίμην δ' αν ωσπερ κολάζειν τους απειθούντάς μου τοις επιτάγμασιν, ούτως και ευεργετείν τους ευπειθούντάς μοι. 7 πεισθέντες ουν μοι και αρχάς και επί των εμών πραγμάτων ηγεμονίας λήψεσθε, αρνησάμενοι τον πάτριον υμών της πολιτείας θεσμόν· 8 και μεταλαβόντες ελληνικού βίου και μεταδιαιτηθέντες εντρυφήσατε ταις νεότησιν υμών· 9 επεί εάν οργίλως με διάθησθε δια της απειθείας υμών, αναγκάσετέ με επί δειναίς κολάσεσιν ένα έκαστον υμών δια των βασάνων απολέσαι. 10 κατελεήσατε ουν εαυτούς, ους και ο πολέμιος έγωγε και της ηλικίας και της ευμορφίας οικτείρομαι. 11 ου διαλογιείσθε τούτο, ότι ουδέν υμίν απειθήσασι πλήν του μετά στρεβλών αποθανείν απόκειται; - 12 Ταύτα δε λέγων εκέλευσεν εις το έμπροσθεν προτεθείναι τα βασανιστήρια, όπως και δια του φόβου πείσειεν αυτούς μιαροφαγήσαι. 13 ως δε τροχούς τε και αρθρέμβολα, στρεβλωτήριά τε και τροχαντήρας και καταπέλτας και λέβητας, τήγανά τε και δακτυλήθρας και χείρας σιδηράς και σφήνας και τα ζώπυρα του πυρός οι δορυφόροι προέθεσαν, υπολαβών ο τύραννος έφη· 14 μειράκια φοβήθητε, και ην σέβεσθε δίκην, ίλεως υμίν έσται δι' ανάγκην παρανομήσασιν. 15 οι δε ακούσαντες επαγωγά και ορώντες δεινά, ου μόνον ουκ εφοβήθησαν, αλλά και αντεφιλοσόφησαν τω τυράννω και δια της ευλογιστίας την τυραννίδα αυτού κατέλυσαν. 16 και τοι λογισώμεθα· ει δειλόψυχοί τινες ήσαν και άνανδροι εν αυτοίς, ποίοις αν εχρήσαντο λόγοις; ουχί τούτοις; 17 ω τάλανες ημείς και λίαν ανόητοι· βασιλέως ημάς παρακαλούντος και επί ευεργεσία φωνούντος, μη πεισθείημεν αυτω, 18 ει βουλήμασι κενοίς εαυτούς ευφραίνομεν και θανατηφόρον απείθειαν τολμώμεν; 19 ου φοβησόμεθα, άνδρες αδελφοί, τα βασανιστήρια και λογιούμεθα τας των βασάνων απειλάς και φευξόμεθα την κενοδοξίαν ταύτην και ολεθροφόρον αλαζονείαν; 20 ελεήσωμεν τας εαυτών ηλικίας και κατοικτείρωμεν το της μητρός γήρας 21 και ενθυμηθώμεν ότι απειθούντες τεθνηξόμεθα. 22 συγγνώσεται δε ημίν και η θεία δίκη δι' ανάγκην τον βασιλέα φοβηθείσιν. 23 τι εξάγομεν εαυτούς του ηδίστου βίου και επιστερούμεν εαυτούς του γλυκέος κόσμου; 24 μη βιαζώμεθα την ανάγκην μηδέ φιλοδοξήσωμεν επί τη εαυτών στρέβλη. 25 ουδέ αυτός ο νόμος ακουσίως ημάς θανατοί φοβηθέντας τα βασανιστήρια. 26 πόθεν ημίν η τοσαύτη εντέτηκε φιλονικία και η θανατηφόρος αρέσκει καρτερία, παρόν μετά αταραξίας ζήν τω βασιλεί πεισθέντας; 27 αλλά τούτων ουδέν είπον οι νεανίαι βασανίζεσθαι μέλλοντες ουδέ ενεθυμήθησαν. 28 ήσαν γαρ περίφρονες των παθών και αυτοκράτορες των αλγηδόνων, 29 ωστε άμα τω παύσασθαι τον τύραννον συμβουλεύοντα αυτοίς του μιαροφαγήσαι, πάντες δια μιάς φωνής ομού, ωσπερ από της αυτής ψυχής είπον προς αυτόν.

 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Δ

 ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Θ

 1 Τί μέλλεις, ω τύραννε; έτοιμοι γαρ εσμεν αποθνήσκειν ή παραβαίνειν τας πατρίους ημών εντολάς· 2 αισχυνόμεθα γαρ τους προγόνους ημών εικότως, ει μη τη του νόμου ευπειθεία και συμβούλω Μωσή χρησαίμεθα. 3 σύμβουλε τύραννε παρανομίας, μη

 ημάς μισών υπέρ αυτούς ημάς ελέει. 4 χαλεπώτερον γαρ αυτού του θανάτου νομίζομεν είναί σου τον επί τη παρανόμω σωτηρία ημών έλεον. 5 εκφοβείς δε ημάς τον δια των βασάνων ημίν θάνατον απειλών, ωσπερ ουχί προ βραχέος παρά Ελεαζάρου μαθών. 6 ει δ' οι γέροντες των Εβραίων δια την ευσέβειαν και βασανισμούς υπομείναντες ευσέβησαν, αποθάνοιμεν αν δικαιότερον ημείς οι νέοι, τας βασάνους των σών αναγκών υπεριδόντες, ας και ο παιδευτής ημών γέρων ενίκησε. 7 πείραζε τοιγαρούν, τύραννε· και τας ημών ψυχάς ει θανατώσεις δια την ευσέβειαν, μη νομίσης ημάς βλάπτειν βασανίζων. 8 ημείς μεν γαρ δια τήσδε της κακοπαθείας και υπομονής τα της αρετής άθλα έξομεν και εσόμεθα παρά Θεω, δι' ον και πάσχομεν· 9 συ δε δια την ημών μιαιφονίαν αυτάρκη καρτερήσεις υπό της θείας δίκης αιώνιον βάσανον δια πυρός. - 10 Ταύτα αυτών ειπόντων, ου μόνον ως κατά απειθούντων εχαλέπαινεν ο τύραννος, αλλ' ως και κατά αχαρίστων ωργίσθη. 11 όθεν τον πρεσβύτατον αυτών κελευθέντες παρήγαγον οι υπασπισταί και διαρρήξαντες τον χιτώνα διέδησαν τας χείρας αυτού και τους βραχίονας ιμάσιν εκατέρωθεν. 12 ως δε τύπτοντες ταις μάστιξιν εκοπίασαν μηδέν ανύοντες, ανέβαλον αυτόν επί τον τροχόν. 13 περί ον κατατεινόμενος ο ευγενής νεανίας έξαρθρος εγίνετο. 14 και κατά παν μέλος κλώμενος εκακηγόρει λέγων· 15 τύραννε μιαρώτατε και της ουρανίου δίκης εχθρέ και ωμόφρον, ουκ ανδροφονήσαντά με τούτον καταικίζεις τον τρόπον, ουδέ ασεβήσαντα, αλλά θείου νόμου προασπίζοντα. 16 και των δορυφόρων λεγόντων· ομολόγησον φαγείν, όπως απαλλαγής των βασάνων, 17 αυτός είπεν αυτοίς· ουχ ούτως ισχυρός υμών εστιν ο τροχός, ω μιαροί διάκονοι, ωστε μου τον λογισμόν άγξαι· τέμνετέ μου τα μέλη και πυρούτε τας σάρκας και στρεβλούτε τα άρθρα. 18 δια πασών γαρ υμάς πείσω των βασάνων, ότι μόνοι παίδες Εβραίων υπέρ αρετής εισιν ανίκητοι. 19 ταύτα λέγοντι πυρ υπέστρωσαν και διηρέθισαν τον τροχόν προσεπικατατείνοντες· 20 εμολύνετο δε πάντοθεν αίματι ο τροχός, και ο σωρός της ανθρακιάς της των ιχώρων εσβέννυτο σταλαγμοίς, και περί τους άξονας του οργάνου περιέρρεον αι σάρκες. 21 και περιτετμημένον ήδη έχων το των οστέων πήγμα ο μεγαλόφρων και Αβραμιαίος νεανίας ουκ εστέναξεν. 22 αλλ' ωσπερ εν πυρί μετασχηματιζόμενος εις αφθαρσίαν, υπέμεινεν ευγενώς τας στρέβλας· 23 μιμήσασθέ με, αδελφοί, λέγων, μη μου τον αιώνα λιποτακτήσητε μηδ' εξομόσησθέ μου την της ευψυχίας αδελφότητα· ιεράν και ευγενή στρατείαν στρατεύσασθε υπέρ της ευσεβείας, 24 δι' ης ίλεως η δικαία και πάτριος ημών πρόνοια τω έθνει γενηθείσα τιμωρήσειεν τον αλάστορα τύραννον· 25 και ταύτα ειπών ο ιεροπρεπής νεανίας απέρρηξε την ψυχήν. - 26 Θαυμασάντων δε πάντων την καρτεροψυχίαν αυτού, ήγον οι δορυφόροι τον καθ' ηλικίαν του προτέρου δεύτερον και σιδηράς εναρμοσάμενοι χείρας οξέσι τοις όνυξιν οργάνω και καταπέλτη προσέδησαν αυτόν. 27 ως δε ει φαγείν βούλοιτο πριν βασανίζεσθαι πυνθανόμενοι την ευγενή γνώμην ήκουσαν, 28 από των τενόντων ταις σιδηραίς χερσίν επισπασάμενοι μέχρι γε των γενείων την σάρκα πάσαν και την της κεφαλής δοράν οι παρδάλειοι θήρες απέσυραν. 29 ο δε ταύτην βαρέως την αλγηδόνα καρτερών έλεγεν· ως ηδύς πας τρόπος θανάτου δια την πάτριον ημών ευσέβειαν· έφη τε προς τον τύραννον· 30 ου δοκείς πάντων ωμότατε τύραννε, πλείον εμού σε νυν βασανίζεσθαι ορών σου νικώμενον τον της τυρανίδος υπερήφανον λογισμόν υπό της δια την ευσέβειαν ημών υπομονής; 31 εγώ μεν γαρ ταις δια την αρετήν ηδοναίς τον πόνον επικουφίζομαι, 32 συ δε εν ταις της ασεβείας απειλαίς βασανίζη. ουκ εκφεύξη δε, μιαρώτατε τύραννε, τας της θείας οργής δίκας.

 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Δ

 ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ι

 1 Και τούτου τον αοίδιμον θάνατον καρτερήσαντος, ο τρίτος ήγετο παρακαλούμενος πολλά υπό πολλών, όπως απογευσάμενος σώζοιτο. 2 ο δε αναβοήσας έφη· ή αγνοείτε ότι ο αυτός με τοις αποθανούσιν έσπειρε πατήρ, και η αυτή μήτηρ εγέννησε, και επί τοις αυτοίς ανετράφημεν δόγμασιν; 3 ουκ εξόμνυμαι την ευγενή της αδελφότητός μου συγγένειαν. 4 προς ταύτα ει τι έχετε κολαστήριον προσαγάγετε τω σώματί μου· της γαρ ψυχής μου, ουδ' αν θέλητε άψασθαι, δύνασθε. 5 οι δε πικρώς ενέγκαντες την παρρησίαν του ανδρός, αρθρεμβόλοις οργάνοις τας χείρας αυτού και τους πόδας εξήρθρουν και εξ αρμών αναμοχλεύοντες εξεμέλιζον, 6 και τους δακτύλους και τους βραχίονας και τα σκέλη και τους αγκώνας περιέκλων. 7 και κατά μηδένα τρόπον ισχύοντες αυτόν άγξαι περισύραντες το δέρμα συν άκραις ταις των δακτύλων κορυφαίς απεσκύθιζον· και ευθέως ήγον επί τον τροχόν, 8 περί ον εκ σπονδύλων εκμελιζόμενος εώρα τας εαυτού σάρκας περιλακιζομένας και κατά σπλάγχνων σταγόνας αίματος απορρεούσας. 9 μέλλων δε αποθνήσκειν έφη· 10 ημείς μεν, ω μιαρώτατε τύραννε, δια παιδείαν και αρετήν Θεού ταύτα πάσχομεν· 11 συ δε δια την ασέβειαν και μιαιφονίαν ακαταλύτους καρτερήσεις βασάνους. - 12 Και τούτου θανόντος αδελφοπρεπώς, τον τέταρτον επεσπώντο λέγοντες· 13 μη συμμανής και συ τοις αδελφοίς σου την αυτήν μανίαν, αλλά πεισθείς τω βασιλεί, σωζε σεαυτόν. 14 ο δε αυτοίς έφη· ουχ ούτως καυστικώτερον έχετε κατ' εμού το πυρ ωστε με δειλανδρήσαι. 15 μά τον μακάριον των αδελφών μου θάνατον και τον αιώνιον του τυράννου όλεθρον και τον αϊδιον των ευσεβών βίον ουκ αρνήσομαι την ευγενή αδελφότητα. 16 επινόει, τύραννε, βασάνους, ίνα και δια τούτων μάθης, ότι αδελφός ειμι των προβασανισθέντων. 17 ταύτα ακούσας ο αιμοβόρος και φονώδης και παμμιαρώτατος Αντίοχος, εκέλευσε την γλώτταν αυτού εκτεμείν. 18 ο δε έφη· καν αφέλης το της φωνής όργανον, και σιωπώντων ακούει ο Θεός· 19 ιδού προκεχάλασται η γλώσσα, τέμνε, ου γαρ παρά τούτο τον λογισμόν ημών γλωσσοτομήσεις. 20 ηδέως υπέρ του νόμου του Θεού τα του σώματος μέλη ακρωτηριαζόμεθα. 21 σε δε ταχέως μετελεύσεται ο Θεός, την γαρ των θείων ύμνων μελωδόν γλώτταν εκτέμνεις.

 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Δ

 ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΑ

 1 Ως δε και ούτος ταις βασάνοις καταικισθείς εναπέθανεν, ο πέμπτος παρεπήδησε λέγων· 2 ου μέλλω, τύραννε, προς τον υπέρ της αρετής βασανισμόν παραιτείσθαι, 3 αυτός δ' απ' εμαυτού παρήλθον, όπως καμέ κατακτείνας περί πλειόνων αδικημάτων οφειλήσης τη ουρανίω δίκη τιμωρίαν. 4 ω μισάρετε και μισάνθρωπε, τι δράσαντας ημάς τούτον πορθείς τον τρόπον; 5 ή κακόν σοι δοκεί ότι τον πάντων κτίστην ευσεβούμεν και κατά τον ενάρετον αυτού ζώμεν νόμον; 6 αλλά ταύτα τιμών, ου βασάνων εστίν άξια. 7 είπερ ησθάνου ανθρώπου πόθον και ελπίδα είχες παρά Θεω σωτηρίου· 8 νυνί δε αλλότριος ων Θεού πολεμείς τους ευσεβούντας εις τον Θεόν. 9 τοιαύτα δε λέγοντα οι δορυφόροι δήσαντες αυτόν είλκον επί τον καταπέλτην, 10 εφ' ον δήσαντες αυτόν επί τα γόνατα και ταύτα ποδάγραις σιδηραίς εφαρμόσαντες την οσφύν αυτού περί τροχιαίον σφήνα κατέκαμψαν, περί ον όλος περί τον τροχόν σκορπίου τρόπον ανακλώμενος εξεμελίζετο. 11 κατά τούτον τον τρόπον και το πνεύμα στενοχωρούμενος και το σώμα αγχόμενος, 12 καλάς, έλεγεν, άκων, ω τύραννε, χάριτας ημίν χαρίζη δια γενναιοτέρων πόνων επιδείξασθαι παρέχων την εις τον νόμον ημών καρτερίαν. - 13 Τελευτήσαντος δε και τούτου, ο έκτος ήγετο μειρακίσκος, ος πυνθανομένου του τυράννου ει βούλοιτο φαγών απολύεσθαι, ο δε έφη· 14 εγώ τη μεν ηλικία των αδελφών μου ειμι νεώτερος, τη δε διανοία ηλικιώτης· 15 εις τα αυτά γαρ και γεννηθέντες και τραφέντες, υπέρ των αυτών και αποθνήσκειν οφείλομεν ομοίως· 16 ωστε ει σοί δοκεί βασανίζειν μη μιαροφαγούντα, βασάνιζε. 17 ταύτα αυτόν ειπόντα παρήγον επί τον τροχόν, 18 εφ' ου κατατεινόμενος εκμελώς και εκσπονδυλιζόμενος υπεκαίετο. 19 και οβελίσκους δε οξείς πυρώσαντες, τοις νώτοις προσέφερον και τα πλευρά διαπείραντες αυτού τα σπλάγχνα διέκαιον. 20 ο δε βασανιζόμενος, ω ιεροπρεπούς αγώνος, έλεγεν, εφ' ον δια την ευσέβειαν εις γυμνασίαν πόνων αδελφοί τοσούτοι κληθέντες ουκ ενικήθημεν. 21 ανίκητος γαρ εστιν, ω τύραννε, η ευσεβής επιστήμη. 1 22 καλοκαγαθία καθωπλισμένος τεθνήξομαι μεν καγώ μετά των αδελφών μου, 23 συ δε, ω τύραννε, μέγαν σοί προσλαβών και αυτός τιμωρόν, καινουργέ των βασάνων και πολέμιε των αληθώς ευσεβούντων 24 εξ μειράκια καταλελύκαμέν σου την τυραννίδα· 25 το γαρ μη δυνηθήναί σε μεταπείσαι τον λογισμόν ημών μήτε βιάσασθαι προς την μιαροφαγίαν ου κατάλυσίς εστί σου; 26 το πυρ σου ψυχρόν ημίν, και άπονοι οι καταπέλται, και αδύνατος η βία σου. 27 ου γαρ τυράννου, αλλά θείου νόμου προεστήκασιν ημών οι δορυφόροι· δια τούτο ανίκητον έχομεν τον λογισμόν.

 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Δ

 ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΒ

 1 Ως δε και ούτος μακαρίως εναπέθανε καταβληθείς εις λέβητα, ο έβδομος παρεγίνετο πάντων νεώτερος. 2 ον κατοικτειρήσας ο τύραννος, καίπερ δεινώς υπό των αδελφών αυτού κακισθείς, ορών ήδη τα δεσμά περικείμενον, 3 πλησιέστερον αυτόν μετεπέμψατο και παρηγορείν επειράτο λέγων· 4 της μεν των αδελφών σου απονοίας το τέλος οράς· δια γαρ απείθειαν στρεβλωθέντες τεθνήκασι· συ δε, ει μεν μη πεισθείης, τάλας βασανισθείς και αυτός τεθνήξη προ ωρας. 5 πεισθείς δε φίλος έση και των επί της βασιλείας αφηγήση πραγμάτων. 6 και ταύτα παρακαλών, την μητέρα του παιδός μετεπέμψατο, όπως αυτήν ελεήσας τοσούτων υιών στερηθείσαν παρορμήσειεν επί την σωτήριον ευπείθειαν τον περιλειπόμενον. 7 ο δε της μητρός τη εβραϊδι φωνή προτρεψαμένης αυτόν (ως ερούμεν μετά μικρόν ύστερον), απολύσατέ με, φησίν· 8 είπω τι τω βασιλεί και τοις συν αυτω φίλοις πάσι. 9 και επιχαρέντες ό τε βασιλεύς και οι συν αυτω μάλιστα επί τη επαγγελία του παιδός ταχέως έλυσαν αυτόν. 10 και δραμών επί πλησίον των τηγάνων έφη· 11 ανόσιε, φησίν, και πάντων των πονηρών ασεβέστατε τύραννε, ουκ ηδέσθης παρά του Θεού λαβών τα αγαθά και την βασιλείαν τους θεράποντας αυτού κατακτείναι και τους ευσεβείας ασκητάς στρεβλώσαι; 12 ανθ' ων ταμιεύσεταί σε η θεία δίκη πυκνοτέρω και αιωνίω πυρί και βασάνοις, αι εις όλον τον αιώνα ουκ ανήσουσί σε. 13 ουκ ηδέσθης άνθρωπος ων, θηριωδέστατε, τους ομοιοπαθείς και εκ των αυτών γεγονότας στοιχείων γλωττοτομήσαι και τούτον καταικίσας τον τρόπον βασανίσαι; 14 αλλ' οι μεν ευγενώς αποθανόντες επλήρωσαν την εις τον Θεόν ευσέβειαν, 15 συ δε κακός κακώς οιμώξεις τους της αρετής αγωνιστάς αναιτίως αποκτείνας. 16 όθεν και αυτός αποθνήσκειν μέλλων έφη· 17 ουκ απαυτομολώ της των αδελφών μου αριστείας· 18 επικαλούμαι δε τον πατρωον Θεόν, όπως ίλεως γένηται τω γένει μου. 19 σε δε και εν τω νυν βίω και θανόντα τιμωρήσεται. 20 και ταύτα κατευξάμενος, εαυτόν έρριψε κατά των τηγάνων, και ούτως απέδωκε την ψυχήν.

 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Δ

 ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΓ

 1 Ει δε τοίνυν των μέχρι θανάτου πόνων υπερεφρόνησαν οι επτά αδελφοί, συνομολογείται πανταχόθεν ότι αυτοδέσποτός εστι των παθών ο ευσεβής λογισμός. 2 ει γαρ τοις πάθεσι δουλωθέντες εμιαροφάγησαν, ελέγομεν αν τούτοις αυτούς νενικήσθαι· 3 νυνί δε ουχ ούτως, αλλά τω επαινουμένω παρά Θεω λογισμω περιεγένετο των παθών. 4 ων ουκ έστι παριδείν την ηγεμονίαν της διανοίας· επεκράτησαν γαρ και πάθους και πόνων. 5 Πως ουν ουκ έστι τούτοις την της ευλογιστίας παθοκρατορίαν ομολογείν, οί των μεν δια πυρός αλγηδόνων ουκ επεστράφησαν; 6 καθάπερ γαρ προβλήτες λιμένων πύργοι τας των κυμάτων απειλάς ανακόπτοντες γαληνόν παρέχουσι τοις εισπλέουσι τον όρμον, 7 ούτως η επτάπυργος των νεανίσκων ευλογιστία τον της ευσεβείας οχυρώσασα λιμένα την των παθών ενίκησεν ακολασίαν. 8 ιερόν γαρ ευσεβείας στήσαντες χορόν παρεθάρσυνον αλλήλους λέγοντες· 9 αδελφικώς αποθάνοιμεν αδελφοί περί του νόμου· μιμησώμεθα τους τρεις τους επί της Ασσυρίας νεανίσκους, οί της ισοπάλιδος καμίνου κατεφρόνησαν. 10 μη δειλανδρήσωμεν προς την της ευσεβείας απόδειξιν. 11 και ο μεν, θάρρει, αδελφέ, έλεγεν· ο δε, ευγενώς καρτέρησον, 12 ο δε, καταμνησθείς έλεγε· μνήσθητε πόθεν εστέ ή τίνος πατρός χειρί σφαγιασθήναι δια την ευσέβειαν υπέμεινεν Ισαάκ. 13 εις δε έκαστος και αλλήλους ομού πάντες εφορώντες φαιδροί και μάλα θαρραλέοι, εαυτούς, έλεγον, τω Θεω αφιερώσωμεν εξ όλης της καρδίας τω δόντι τας ψυχάς και χρήσωμεν τη περί τον νόμον φυλακή τα σώματα. 14 μη φοβηθώμεν τον δοκούντα αποκτέννειν το σώμα· 15 μέγας γαρ ψυχής αγών και κίνδυνος εν αιωνίω βασάνω κείμενος τοις παραβάσι την εντολήν του Θεού. 16 καθοπλισώμεθα τοιγαρούν τη του θείου λογισμού παθοκρατορία. 17 ούτως γαρ θανόντας ημάς Αβραάμ και Ισαάκ και Ιακώβ υποδέξονται εις τους κόλπους αυτών και πάντες οι πατέρες επαινέσουσι. 18 και ενί εκάστω των αποσπωμένων αυτών αδελφών έλεγον οι περιλειπόμενοι· μη καταισχύνης ημάς, αδελφέ, μηδέ ψεύση τους προαποθανόντας ημών αδελφούς. 19 ουκ αγνοείτε δε τα της αδελφότητος φίλτρα, άπερ η θεία και πάνσοφος πρόνοια δια των πατέρων τοις γενομένοις εμέρισε και δια της μητρώας φυτεύσασα γαστρός, 20 εν ή τον ίσον αδελφοί κατοικήσαντες χρόνον και εν τω αυτω χρόνω πλασθέντες και από του αυτού αίματος αυξηθέντες και δια της αυτής ψυχής τελεσφορηθέντες 21 και δια των ίσων αποτεχθέντες χρόνων και από των αυτών γαλακτοποτούντες πηγών, αφ' ων συστρέφονται εναγκαλισμάτων φιλάδελφοι ψυχαί· 22 και αύξοντες σφοδρότερον δια της συντροφίας και της καθ' ημέραν συνηθείας και της άλλης παιδείας και της ημετέρας εν νόμω Θεού ασκήσεως. 23 ούτως δη τοίνυν καθεστηκυίας συμπαθούς της φιλαδελφίας, οι επτά αδελφοί συμπαθέστερον έσχον την προς αλλήλους ομόνοιαν. 24 νόμω γαρ τω αυτω παιδευθέντες και τας αυτάς εξασκήσαντες αρετάς και τω δικαίω συντραφέντες βίω, μάλλον εαυτούς ηγάπων. 25 η γαρ ομοζηλία της καλοκαγαθίας επέτεινεν αυτών την προς αλλήλους εύνοιαν και ομόνοιαν. 26 συν γαρ τη ευσεβεία ποθεινοτέραν αυτοίς κατεσκεύαζον την φιλαδελφίαν. 27 αλλ' όμως και περί της φύσεως και της συνηθείας και των της αρετής ηθών τα της αδελφότητος αυτοίς φίλτρα συναυξόντων, ανέσχοντο δια την ευσέβειαν τους αδελφούς οι υπολελειμμένοι, τους καταικιζομένους ορώντες μέχρι θανάτου βασανιζομένους.

 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Δ

 ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΔ

 1 Προσέτι και επί τον αικισμόν εποτρύνοντες, ως μη μόνον των αλγηδόνων περιφρονήσαι αυτούς, αλλά και των της των αδελφών φιλαδελφίας παθών κρατήσαι. 2 ω βασιλέως λογισμοί βασιλικώτεροι και ελευθέρων ελευθερώτεροι. 3 ω ιεράς και ευαρμόστου περί της ευσεβείας των επτά αδελφών συμφωνίας. 4 ουδείς εκ των επτά μειρακίων εδειλίασεν ουδέ προς τον θάνατον ώκνησεν, 5 αλλά πάντες ωσπερ επ' αθανασίας οδόν τρέχοντες, επί τον δια των βασάνων θάνατον έσπευδον. 6 καθάπερ γαρ χείρες και πόδες συμφώνως τοις της ψυχής αφηγήμασιν κινούνται, ούτως οι ιεροί μείρακες εκείνοι ως υπό ψυχής μιάς της αθανάτου της ευσεβείας κινούμενοι προς τον υπέρ αυτής συνεφώνησαν θάνατον. 7 ω πανάγιε συμφώνων αδελφών εβδομάς· καθάπερ γαρ επτά της κοσμοποιϊας ημέραι περί την ευσέβειαν, 8 ούτως περί την εβδομάδα χορεύοντες οι μείρακες εκύκλουν τον των βασάνων φόβον καταλύοντες. 9 νυν ημείς ακούοντες την θλίψιν των νεανιών εκείνων φρίττομεν· οι δε ου μόνον ορώντες, αλλ' ουδέ μόνον ακούοντες τον παραχρήμα απειλής λόγον, αλλά και πάσχοντες ενεκαρτέρουν, και τούτο ταις δια πυρός οδύναις· 10 ων τι αν γένοιτο επαλγέστερον; οξεία γαρ και σύντομος η του πυρός ούσα δύναμις ταχέως διέλυε τα σώματα. - 11 Και μη θαυμαστόν ηγείσθε, ει ο λογισμός περιεκράτησε των ανδρών εκείνων εν ταις βασάνοις, όπου γε και γυναικός νους πολυτροπωτέρων υπερεφρόνησεν αλγηδόνων· 12 η μήτηρ γαρ των επτά νεανίσκων εκείνων υπήνεγκε τας εφ' ενί εκάστω των τέκνων στρέβλας. 13 θεωρείτε δε Πως πολύπλοκός εστιν η της φιλοτεκνίας στοργή έλκουσα πάντα προς την των σπλάγχνων συμπάθειαν, 14 όπου γε και τα άλογα ζωα ομοίαν την εις τα εξ αυτών γεννώμενα συμπάθειαν και στοργήν έχει τοις ανθρώποις. 15 και γαρ των πετεινών τα μεν ήμερα κατά τας οικίας οροφοιτούντα προασπίζει των νεοσσών, 16 τα δε κατά τας κορυφάς ορέων και φαράγγων απορρώγας και δένδρων οπάς και τας τούτων άκρας εννοσσοποιησάμενα αποτίκτει και τον προσιόντα κωλύει· 17 ει δε και μη δύναιντο κωλύειν, περιϊπτάμενα κυκλόθεν αυτών αλγούντα τη στοργή, ανακαλούμενα τη ιδία φωνή, καθ' ον δύναται τρόπον βοηθεί τοις τέκνοις. 18 και τι δεί την δια των αλόγων ζώων επιδεικνύναι την προς τα τέκνα συμπάθειαν; 19 όπου γε και μέλισσαι περί τον της κηρογονίας καιρόν επαμύνονται τους προσιόντας και καθάπερ σιδήρω τω κέντρω πλήσσουσι τους προσιόντας τη νοσσιά αυτών και επαμύνουσιν έως θανάτου; 20 αλλ' ουχί την του Αβραάμ ομόψυχον των νεανιών μητέρα μετεκίνησε συμπάθεια των τέκνων.

 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Δ

 ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΕ

 1 Ω λογισμέ τέκνων παθών τύραννε και ευσέβεια μητρί τέκνων ποθεινοτέρα. 2 μήτηρ δυοίν προκειμένων, ευσεβείας και της των επτά υιών σωτηρίας προσκαίρου κατά την του τυράννου υπόσχεσιν, 3 την ευσέβειαν μάλλον ηγάπησε την σώζουσαν εις αιώνιον ζωήν κατά Θεόν. 4 ω τίνα τρόπον ηθολογήσαιμι, φιλότεκνα γονέων πάθη. ψυχής τε και μορφής ομοιότητα εις μικρόν παιδός χαρακτήρα θαυμάσιον εναποσφραγίζομεν, μάλιστα δια το των παθών τοις γεννηθείσι τας μητέρας των πατέρων καθεστάναι συμπαθεστέρας. 5 όσω γαρ και ασθενόψυχοι και πολυγονώτεραι υπάρχουσιν αι μητέρες, τοσούτον μάλλόν εισι φιλοτεκνότεραι. 6 πασών δε των μητέρων εγένετο η των επτά παίδων μήτηρ φιλοτεκνοτέρα, ήτις επτά κυοφορίαις την προς αυτούς επιφυτευομένη φιλοστοργίαν 7 και δια πολλάς τας καθ' έκαστον αυτών ωδίνας ηναγκασμένη την εις αυτούς έχειν συμπάθειαν, 8 δια τον προς τον Θεόν φόβον υπερείδε την των τέκνων πρόσκαιρον σωτηρίαν. 9 ου μην δε, αλλά και δια την καλοκαγαθίαν των υιών και την προς τον νόμον αυτών ευπείθειαν μείζω την εν αυτοίς έσχε φιλοστοργίαν. 10 δίκαιοί τε γαρ ήσαν και σώφρονες και ανδρείοι και μεγαλόψυχοι και φιλάδελφοι και φιλομήτορες ούτως, ωστε και μέχρι θανάτου τα νόμιμα φυλάσσοντας πείθεσθαι αυτη. 11 αλλ' όμως καίπερ τοσούτων όντων των περί φιλοτεκνίαν εις συμπάθειαν ελκόντων την μητέρα, επ' ουδενός αυτών τον λογισμόν αυτής αι παμποίκιλοι βάσανοι ίσχυσαν μεταστρέψαι, 12 αλλά και καθ' ένα παίδα και ομού πάντας η μήτηρ επί τον υπέρ της ευσεβείας προετρέπετο θάνατον. 13 ω φύσις ιερά και φίλτρα γονέων και γένεσις φιλόστοργε και τροφεία και μητέρων αδάμαστα πάθη. 14 καθ' ένα στρεβλούμενον και φλεγόμενον ορώσα μήτηρ, ου μετεβάλλετο δια την ευσέβειαν. 15 τας σάρκας των τέκνων εώρα περί το πυρ τηκομένας και τους των ποδών και χειρών δακτύλους επί γης σπαίροντας και τας των κεφαλών μέχρι των περί τα γένεια σάρκας ωσπερ προσωπεία προκειμένας. 16 ω πικροτέρων μεν νυν μήτηρ πόνων πειρασθείσα ήπερ των επ' αυτοίς ωδίνων. 17 ω μόνη γύναι την ευσέβειαν ολόκληρον αποκυήσασα. 18 ου μετέτρεψέ σε πρωτότοκος αποπνέων, ουδέ δεύτερος εις σε οικτρόν βλέπων εν βασάνοις, ουδέ τρίτος αποψύχων, 19 ουδέ τους οφθαλμούς ενός εκάστου θεωρούσα ταυρηδόν επί των βασάνων ορώντας τον εαυτών αικισμόν και τους μυκτήρας προσημειουμένους αυτών τον θάνατον, ουκ έκλαυσας. 20 επί σαρξί τέκνων ορώσα σάρκας τέκνων αποκαιομένας και επί χερσί χείρας αποτεμνομένας και επί κεφαλαίς κεφαλάς αποδειροτομουμένας και επί νεκροίς νεκρούς πίπτοντας και πολυάνδριον ορώσα των τέκνων το χορείον δια των βασάνων, ουκ εδάκρυσας. 21 ουχ ούτως σειρήνειοι μελωδίαι, ουδέ κύκνειοι προς φιληκοϊαν φωναί τους ακούοντας εφέλκονται, ως τέκνων φωναί μετά βασάνων μητέρα φωνούντων. 22 πηλίκαις και πόσαις τότε η μήτηρ των υιών βασανιζομένων τροχοίς τε και καυτηρίοις εβασανίζετο βασάνοις; 23 αλλά τα σπλάγχνα αυτής ο ευσεβής λογισμός εν αυτοίς τοις πάθεσιν ανδρειώσας επέτεινε την πρόσκαιρον φιλοτεκνίαν παριδείν. 24 καίπερ επτά τέκνων ορώσα απώλειαν και την των στρεβλών πολύπλοκον ποικιλίαν, απάσας η γενναία μήτηρ εξέλυσε δια την προς Θεόν πίστιν. 25 καθάπερ γαρ εν βουλετηρίω τη εαυτής ψυχή δεινούς ορώσα συμβούλους, φύσιν και γένεσιν και φιλοτεκνίαν και τέκνων στρέβλας, 26 δύο ψήφους κρατούσα μήτηρ, θανατηφόρον τε και σωτήριον, υπέρ τέκνων 27 ουκ επέγνω την σώζουσαν επτά υιούς προς ολίγον χρόνον σωτηρίαν, 28 αλλά της θεοσεβούς Αβραάμ καρτερίας η θυγάτηρ εμνήσθη. 29 ω μήτηρ έθνους, έκδικε του νόμου και υπερασπίστρια της ευσεβείας και του δια σπλάγχνων αγώνος αθλοφόρε· 30 ω αρρένων προς καρτερίαν γενναιοτέρα και ανδρών προς υπομονήν ανδρειοτέρα. 31 καθάπερ γαρ η Νώε κιβωτός εν τω κοσμοπληθεί κατακλυσμω κοσμοφορούσα καρτερώς υπήνεγκε τους κλύδωνας, 32 ούτως συ, η νομοφύλαξ, πανταχόθεν εν τω των παθών περιαντλουμένη κατακλυσμω και καρτεροίς ανέμοις, ταις των υιών βασάνοις συνεχομένη γενναίως υπέμεινας τους υπέρ της ευσεβείας χειμώνας.

 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Δ

 ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΣΤ

 1 Ει δε τοίνυν και γυνή και γηραιά και επτά παίδων μήτηρ υπέμεινε τας μέχρι θανάτου βασάνους ορώσα των τέκνων, ομολογουμένως αυτοκράτωρ εστί των παθών ο ευσεβής λογισμός. 2 απέδειξα ουν ότι ου μόνον των παθών άνδρες επεκράτησαν, αλλά και γυνή των μεγίστων βασάνων υπερεφρόνησε. 3 και ουχ ούτως οι περί τον Δανιήλ λέοντες ήσαν άγριοι, ουδέ η κατά τον Μισαήλ εκφλεγομένη κάμινος λαβροτάτω πυρί, ως η της φιλοτεκνίας περιέκαιεν εκείνην φύσις, ορώσαν αυτής ούτως ποικίλως τους επτά υιούς βασανιζομένους. 4 αλλά τω λογισμω της ευσεβείας κατέσβεσε τοσαύτα και τηλικαύτα πάθη η μήτηρ. 5 και γαρ τούτο επιλογίσασθε, ότι ει δειλόψυχος ην η γυνή, καίπερ μήτηρ ούσα, ωλοφύρετο αν επ' αυτοίς και ίσως αν ταύτα ούτως είπεν· 6 ω μελέα έγωγε και πολλάκις τρισαθλία ήτις επτά παίδας τεκούσα ουδενός μήτηρ γεγένημαι. 7 ω μάταιοι επτά κυοφορίαι, και ανόνητοι επτά δεκάμηνοι και άκαρποι τιθηνίαι και ταλαίπωροι γαλακτοτροφίαι. 8 μάτην εφ' υμίν, ω παίδες, πολλάς υπέμεινα ωδίνας και χαλεπωτέρας φροντίδας ανατροφής. 9 ω των εμών παίδων, οι μεν άγαμοι, οι δε γήμαντες ανόνητοι· ουκ όψομαι υμών τέκνα, ουδέ μάμμη κληθείσα μακαρισθήσομαι. 10 ω η πολύπαις και καλλίπαις εγώ γυνή χήρα και μόνη πολύθρηνος· 11 ουδ' αν αποθάνω, θάψοντα των υιών έξω τινά. - Αλλά τούτω τω θρήνω ουδένα ωλοφύρετο η ιερά και θεοσεβής μήτηρ, 12 ουδ' ίνα μη αποθάνωσιν απέτρεπεν αυτών τινα ουδ ως αποθνησκόντων ελυπήθη· 13 αλλ' ωσπερ αδαμάντινον έχουσα τον νουν και εις αθανασίαν ανατίκτουσα τον των υιών αριθμόν, μάλλον υπέρ της ευσεβείας επί τον θάνατον αυτούς προετρέπετο ικετεύουσα. 14 ω μήτερ δι' ευσέβειαν Θεού στρατιώτι, πρεσβύτι, και γύναι, δια καρτερίαν και τύραννον ενίκησας και έργοις δυνατωτέρα και λόγοις ευρέθης ανδρός. 15 και γαρ ότε συνελήφθης μετά των παίδων, ειστήκεις τον Ελεάζαρον ορώσα βασανιζόμενον και έλεγες τοις παισίν εν τη εβραϊδι φωνή. 16 ω παίδες, γενναίος ο αγών, εφ' ον κληθέντες υπέρ της διαμαρτυρίας του έθνους, εναγωνίσασθε προθύμως υπέρ του πατρίου νόμου. 17 και γαρ αισχρόν τον μεν γέροντα τούτον υπομένειν τας δια την ευσέβειαν αλγηδόνας, υμάς δε τους νεανίσκους καταπλαγήναι τας βασάνους. 18 αναμνήσθητε ότι δια τον Θεόν του κόσμου μετελάβετε, και του βίου απελαύσατε, 19 και δια τούτο οφείλετε πάντα πόνον υπομένειν δια τον Θεόν, 20 δι' ον και ο πατήρ ημών Αβραάμ έσπευδε τον εθνοπάτορα υιόν σφαγιάσαι Ισαάκ. και την πατρώαν χείρα ξιφηφόρον καταφερομένην επ' αυτόν ορών ο Ισαάκ ουκ έπτυξεν. 21 και Δανιήλ ο δίκαιος εις λέοντας εβλήθη, και Ανανίας και Αζαρίας και Μισαήλ εις κάμινον πυρός απεσφενδονήθησαν και υπέμειναν δια τον Θεόν. 22 και ημείς ουν την αυτήν πίστιν προς τον Θεόν έχοντες μη χαλεπαίνητε. 23 αλόγιστον γαρ ειδότας ευσέβειαν μη ανθίστασθαι τοις πόνοις. - 24 Δια τούτων των λόγων η επταμήτωρ ένα έκαστον των υιών παρακαλούσα, αποθανείν έπεισε μάλλον ή παραβήναι την εντολήν του Θεού. 25 έτι δε και ταύτα ειδότες ότι οι δια τον Θεόν αποθανόντες ζώσι τω Θεω, ωσπερ Αβραάμ και Ισαάκ και Ιακώβ και πάντες οι πατριάρχαι.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Δ

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΖ

 1 Ελεγον δε και των δορυφόρων τινές ως ότε έμελλε και αυτή συλλαμβάνεσθαι προς θάνατον, ίνα μη ψαύσειέ τις του σώματος εαυτής, εαυτήν έρριψεν κατά της πυράς. 2 ω μήτηρ συν επτά παισί καταλύσασα την του τυράννου βίαν και ακυρώσασα τας κακάς επινοίας αυτού και επιδείξασα την της πίστεως γενναιότητα. 3 καθάπερ γαρ συ στέγη επί τους στύλους των παίδων γενναίως ιδρυμένη, ακλινής υπήνεγκας τον δια των βασάνων σεισμόν. 4 θάρρει τοιγαρούν, ω μήτηρ ιερόψυχε, την ελπίδα της υπομονής βεβαίαν έχουσα προς τον Θεόν. 5 ουχ ούτω σελήνη κατ' ουρανόν συν άστροις σεμνή καθέστηκεν, ως συ τους ισαστέρους επτά παίδας φωταγωγήσασα προς την ευσέβειαν έντιμος καθέστηκας Θεω και εστήρισαι εν ουρανω συν αυτοίς· 6 ην γαρ η παιδοποιϊα σου από Αβραάμ του πατρός. - 7 Ει δε εξόν ημίν ην, ωσπερ επί τινος πίνακος, ζωγραφήσαι την της ευσεβείας σου ιστορίαν, ουκ αν έφριττον οι θεωρούντες μητέρα επτά τέκνων δι' ευσέβειαν ποικίλας βασάνους μέχρι θανάτου υπομείνασαν; 8 και γαρ άξιον ην και επί αυτού του επιταφίου αναγράψαι και ταύτα τοις από του έθνους εις μνείαν λεγόμενα· 9 ενταύθα γέρων ιερεύς και γυνή γηραιά και επτά παίδες εγκεκήδευται δια τυράννου βίαν, την Εβραίων πολιτείαν καταλύσαι θέλοντος, 10 οί και εξεδίκησαν το έθνος εις Θεόν αφορώντες και μέχρι θανάτου τας βασάνους υπομείναντες. - 11 Αληθώς γαρ ην αγών θείος ο δι' αυτών γεγενημένος. 12 ηθλοθέτει γαρ τότε αρετή δι' υπομονής δοκιμάζουσα· το νίκος αφθαρσία εν ζωή πολυχρονίω. 13 Ελεάζαρ δε προηγωνίζετο, η δε μήτηρ των επτά παίδων ενήθλει, οι δε αδελφοί ηγωνίζοντο· 14 ο τύραννος αντηγωνίζετο, ο δε κόσμος και ο των ανθρώπων βίος εθεώρει· 15 θεοσέβεια δε ενίκα, τους εαυτής αθλητάς στεφανούσα. 16 Τίνες ουκ εθαύμασαν τους της θείας νομοθεσίας αθλητάς; 17 τίνες ουκ εξεπλάγησαν; - Αυτός γε τοι ο τύραννος και όλον το συνέδριον αυτών εξεθαύμασαν αυτών την υπομονήν. 18 δι' ην και τω θείω νυν παρεστήκασι θρόνω και τον μακάριον βιούσιν αιώνα. 19 και γαρ φησιν ο Μωσής· και πάντες οι ηγιασμένοι υπό τας χείράς σου. 20 και ούτοι ουν οι αγιασθέντες δια Θεόν τετίμηνται ου μόνον ταύτη τη τιμή αλλά και τω δι' αυτούς του έθνους ημών τους πολεμίους μη επικρατήσαι 21 και τον τύραννον τιμωρηθήναι και την πατρίδα καθαρισθήναι, 22 ωσπερ αντίψυχον γεγονότας της του έθνους αμαρτίας· και δια του αίματος των ευσεβών εκείνων και του ιλαστηρίου θανάτου αυτών η θεία πρόνοια τον Ισραήλ προκακωθέντα διέσωσε. 23 προς γαρ την ανδρείαν αυτών της αρετής και την επί ταις βασάνοις αυτών υπομονήν ο τύραννος απιδών Αντίοχος, ανεκήρυξε τοις στρατιώταις αυτού εις υπόδειγμα την εκείνων υπομονήν. 24 έσχε τε αυτούς γενναίους και ανδρείους εις πεζομαχίαν και πολιορκίαν και εκπορθήσας ενίκησε πάντας τους πολεμίους.

 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Δ

 ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΗ

 1 Ω των Αβραμιαίων σπερμάτων απόγονοι παίδες Ισραηλίται, πείθεσθε τω νόμω τούτω και πάντα τρόπον ευσεβείτε, 2 γινώσκοντες ότι των παθών δεσπότης εστίν ο ευσεβής λογισμός και ου μόνον των ένδοθεν, αλλά και των έξωθεν πόνων· 3 ανθ' ων δια την ευσέβειαν προέμενοι τα σώματα τοις πόνοις εκείνοι, ου μόνον υπό των ανθρώπων εθαυμάσθησαν, αλλά και θείας μερίδος κατηξιώθησαν. 4 και δι' αυτούς ειρήνευσε το έθνος, και την ευνομίαν την επί της πατρίδος ανανεωσάμενοι εκπεπολιορκήκασιν τους πολεμίους. 5 και ο τύραννος Αντίοχος και επί γης τετιμώρηται και αποθανών κολάζεται· ως γαρ ουδέν ουδαμώς ίσχυσεν αναγκάσαι τους Ιεροσολυμίτας αλλοφυλήσαι και των πατρίων εθών εκδιαιτηθήναι, τότε δη απάρας από των Ιεροσολύμων εστρατοπέδευσεν επί Πέρσας. 6 έλεγε δε η μήτηρ των επτά παίδων και ταύτα τα δικαιώματα τοις τέκνοις· 7 ότι εγώ εγεννήθην παρθένος αγνή και ουχ υπερέβην τον πατρικόν οίκον, εφύλασσον δε την ωκοδομημένην πλευράν. 8 ουδέ έφθειρέ με λυμεών ερημίας φθορεύς εν πεδίω, ουδέ ελυμήνατό μου τα αγνά της παρθενίας λυμεών απατηλός όφις· έμεινα δε χρόνον ακμής συν ανδρί. 9 τούτων δε ενηλίκων γενομένων ετελεύτησεν ο πατήρ αυτών, μακάριος μεν εκείνος, τον γαρ της ευτεκνίας βίον επιζήσας τον της ατεκνίας ουκ ωδυνήθη καιρόν. 10 ος εδίδασκεν υμάς, έτι ων συν υμίν, τον νόμον και τους προφήτας. 11 τον αναιρεθέντα Άβελ υπό Κάϊν, ανεγίνωσκε τε υμίν και τον ολοκαρπούμενον Ισαάκ και τον εν φυλακή Ιωσήφ. 12 έλεγε δε υμίν τον ζηλωτήν Φινεές, εδίδασκέ τε υμάς τους εν πυρί Ανανίαν και Αζαρίαν και Μισαήλ. 13 εδόξαζε δε και τον εν λάκκω λεόντων Δανιήλ, ον και εμακάριζεν. 14 υπεμίμνησκε δε υμάς και την Ησαϊου γραφήν την λέγουσαν· καν δια πυρός διέλθης, φλόξ ου κατακαύσει σε. 15 τον υμνογράφον εμελώδει υμίν Δαυίδ τον λέγοντα· πολλαί αι θλίψεις των δικαίων, και εκ πασών αυτών ρύσεται αυτούς ο Κύριος. 16 τον Σαλομώντα επαροιμίαζεν υμίν τον λέγοντα· ξύλον ζωής εστι πάσι τοις ποιούσιν αυτού το θέλημα. 17 τον Ιεζεκιήλ επιστοποιείτο τον λέγοντα· ει ζήσεται τα οστά τα ξηρά ταύτα; 18 ωδήν μεν γαρ, ην εδίδαξε Μωϋσής, ουκ επελάθετο την διδάσκουσαν και λέγουσαν· εγώ αποκτενώ και ζήν ποιήσω· 19 αύτη η ζωή υμών και η μακρότης των ημερών.

 20 Ω πικράς της τότε ημέρας και ου πικράς, ότε ο πικρός Ελλήνων τύραννος πυρ φλέξας λέβησιν ωμοίς και ζέουσι θυμοίς αγαγών επί τον καταπέλτην και πάσας τας βασάνους αυτού τους επτά παίδας της Αβρααμίτιδος 21 και τας των ομμάτων κόρας επήρωσε και γλώσσας εξέτεμε και βασάνοις ποικίλαις απέκτεινεν. 22 υπέρ ων η θεία δίκη μετήλθε και μετελεύσεται τον αλάστορα τύραννον. 23 οι δε Αβραμιαίοι παίδες συν τη αθλοφόρω μητρί εις πατέρων χορόν συναγελάζονται ψυχάς αγνάς και αθανάτους απειληφότες παρά του Θεού, 24 ω η δόξα εις τους αιώνας των

αιώνων. Αμήν.

Τό βιβλίον «Μακκαβαίων Δ», ως «απόκρυφον» δεν συγκατελέχθη υπό της Εκκλησίας μεταξύ των κανονικών βιβλίων της Παλαιάς Διαθήκης. Εν τούτοις, λόγω της σπουδαιότητος του περιεχομένου αυτού και της συμπεριλήψεώς του εις αρχαία χειρόγραφα της Μεταφράσεως των Εβδομήκοντα (Ο), εκδίδεται συνήθως μετά των άλλων βιβλίων των Μακκαβαίων (Α-Γ).

Kindly Bookmark this Post using your favorite Bookmarking service:
!-